Yunis NOVRUZ: "İndi köç qayıdan vaxtdı..." və yaxud: "Dahilər öləndən sonra yaşayır..."

YUNİS NOVRUZ (Novruzov) 1947-ci il mayın 16-da qədim Kaxet diyarında - indiki Gürcüstanın Laqodexi rayonundakı Qabal kəndində anadan olub.
Orta təhsilini doğma Qabal kəndindəki orta məktəbdə alıb.
1975-ci ildə ADU-nun fizika fakültəsini bitirib.
Bir müddət Laqodexi Texniki-Peşə Mək­təbinin Qa­bal filialında müəllim işləyib.
Hazırda doğma kəndin­də ya­şayıb-yaradır.
Qabal kənd orta məktəbinin müəllimidir.

Mət­­buatda ilk dəfə «Ədəbiyyat və incəsənət» qəzetinin 13 may 1972-ci il tarixli sayında «Səni gözləyə­cəyəm» sərlöv­həli şeiri ilə çıxış edib. Şeirləri "Zirvə" poeziya antologiyasında, müxtəlif mətbuat orqanlarında və ədəbi məcmuələrdə işıq üzü görüb.

«Yaz havası» adlı ilk şeirlər kitabı 1985-ci ildə Bakıda «Ya­zıçı» nəşriyyatı tərəfindən bura­xılıb.
Kitab «Azərbaycan» şeiri ilə açılır:

«Sənin sözlərinə qulaq asanda
Unudub gedirəm ürək deyəni.
Mən sənin qoynunda doğulmasam da,
Sənin şəfəqlərin böyüdüb məni.
…Mən sənin qoynunda dil açmasam da -
Dilim də, qəlbim də sən olmusan, sən».

Kitabda toplanmış şeirlərin əsas ruhunu müasirlik duyğusuyla yoğrulmuş təbiilik təşkil edir.

«Yollar… yolçular», «Yay küləkləri» və «Sənin xətrinə» sərlövhəli üç bölmədən ibarət olan bu kitabda şairin 70-dən artıq şeiri cəmlənmişdir. Həmin şeirlərdən «Ürək», «Görüşmək üçün», «Ağıl», «Bilmədim», «Qaytarın mənə», «Qorxuram», «Gəlin», «Aldatdı məni», «Gülüşlərin», «Hara tələ­sirsən?» və s. şeirləri orijinallığı və oxunaqlılığı ilə seçilir.


AZƏRBAYCAN

Sənin sözlərinə qulaq asanda
Unudub gedirəm ürək deyəni.
Mən sənin qoynunda doğulmasam da,
Sənin şəfəqlərin böyüdüb məni.

Hər vaxt olmasam da sənin özünlə,
Adına, özünə ərk etmişəm mən.
Dünyaya baxmışam sənin gözünlə,
Dünyanı səninlə dərk etmişəm mən.

Min arzu qovuşur yazı masamda,
Kim bilmir nələrdi könlümdən keçən?!
Mən sənin qoynunda dil açmasam da,
Dilim də, qəlbim də sən olmusan, sən!!!


YARIMÇIQ

Özünə nə qədər xoşbəxtəm desən,
Görərsən, düz deyil bu söz həmişə.
Tez-tez söz axtaran, bəhanə gəzən
Bir dostun,qardaşın qarışar işə.

O səni duymaz ki,nəçisən,nəsən,
Deyərsən ortada yəqin nəsə var.
Sən xırda söhbətdən qaçmaq istəsən
O sənin adını anlamaz qoyar.

Sən dözüb susasan gərək birtəhər,
Döyüşə çıxasan onunla ya da.
Atalar bu yerdə yaxşı deyiblər:
--Qanana da qurban, qanmayana da.


CƏTİNDİ

Titrədir qəlbimi hey nigaranlıq,
Ömür sevinclərə bürünmür daha.
Dünya qatı zülmət, dünya qaranlıq,
Yaxşılar, yamanlar görünmür daha.

Kütlüyün dalında gizlənir düha,
Alaq otlarıdı hər yanda bitib.
Yaxşıya ehtiyac qalmayıb daha,
Yaxşı yaddan çıxıb, yaddaşdan itib.

Bütün bəşəriyyət gopa aldanır,
Xeyirə yozulan bir sözü görmür.
SAPI özümüzdən olur baltanın,
Hayıf ki, zülmətdi, göz-gözü görmür.

Təkcə qulağımız eşidir nəsə,
Yalan kəlmələrdən doymaq çətindi.
Yerindən oynayıb Günəş... xülasə,
Onu da yerinə qoymaq çətindi.


DAHİLƏR

Ulu kainatı duymaqdan ötrü
Ya alim olasan gərək, ya şair.
Dahilik elə də asan gəlməsin,
Dahilər öləndən sonra yaşayır.

Dahilik bürüyür ürəyimizi,
Elə ki,bir çubuq bitiririk biz.
Hər şeyi özündən sonra görürük,
Hər şeyi hər addım itiririk biz.

Buludlar boş yerə ötüb keçməsin,
Gurla ey ildırım, yağ, ey yağış, yağ!
Ulduz var, min ildi sönüb gedibdi,
İşığı milyon il gələcək ancaq.

Ay da asta-asta keçir səmanı,
Günəş də aləmə nurunu yayır.
Batıb yox olunca qədri bilinmir,
Dahilər özündən sonra yaşayır.

Onlar bəzək vurur dövrə, zamana,
Min illər keçsə də izi silinmir.
Dahilər dünyada Günəşdi, Aydı,
Batıb yox olmasa qədri bilinmir.


BELƏ GETSƏ

Bu dünyanın sonu hələ uzaqdı,
Geriyə də qayıtmağa yolum yox.
Bu illərin üzərindən uçmağa,
Ürəyim yox, qanadım yox, qolum yox.

Küləkləri mehdi, şehdi, sazaqdı,
Düşub eldən, obalardan dərbədər.
Bu dünyanın sonu hələ uzaqdı
Əvvəli də yaxın deyil o qədər.

Yol gəzirəm külək olub əsməyə,
Çiçək olub açılmağa halım yox.
Bu dünyanı qarış-qarış gəzməyə
Icazəm yox, qanadım yox, qolum yox.

Gün ötdükcə mənə çətin görünür,
Yarpaq kimi payızlaşmaq, saralmaq.
Belə getsə əvvəl-axır görünür
Çətindən də bizə çətin olacaq
Axıracan bir arzuya vurulmaq.


GƏLMƏZ Kİ, GƏLMƏZ

Çoxalar günbəgun qayğımız bizim,
Həyət-baca üçün daşımız artar.
Gün üstə gün gələr, il üstünə il,
Boyumuz uzanar, yaşımız artar,
Başımıza ağıl gəlməz ki, gəlməz.

Hər dağdan əsən yel üşüdər bizi
Hər ləkəli işdən bizə kir gələr.
Başımıza gündə yüz oyun gələr
Ağlimiza gündə yüz fikir gələr
Başımıza ağıl gəlməz ki, gəlməz.

Ömrü hər tərəfdən bürüyər anlar
Nəs aylar ötüşər, nəs illər gələr.
Dünyadan dəstəylə köçər nəsillər
Dünyaya dəstəylə nəsillər gələr
Başımıza ağıl gəlməz ki, gəlməz.

Uzaqdan əl elə, şirnikdir , ya da
Harayla, lap çağır, gəlməz ki, gəlməz.
Dünyaya nə qədər xeyir-şər gələr
Gündə neçə-neçə xoş xəbər gələr,
Gündə neçə-neçə bəd xəbər gələr,
Başımıza ağıl gəlməz ki, gəlməz.


QAYIDIR

Dan sökülür yavaş-yavaş
Ağlım özümə qayıdır.
Bir əlim başıma qəlir
Biri dizimə qayıdır.

Soyuq yellər, coşan çaylar,
Çətin keçən günlər-aylar,
Xəcalətli hay-haraylar,
Mənim izimə qayıdır.

Ömür keçir yolu kəsə,
Ləngimir ışığa, səsə.
Ürəyimsə təzə-təzə
Səbrə, dözümə qayıdır.

Küləksiz-mehsiz əsirəm,
Özümü sıxıb əzirəm.
Dünyada düzlük gəzirəm
Dünya üzümə qayıdır .


QARDAŞ

Dünya belə getməz qardaş,
Yoxuş bir gün eniş olar,
Hər dərdi qəlbinə salma
Adam qəlbi geniş olar.

Dünyanın quyruğu uzun,
Üstü mamır, altı yosun.
Hələ yatır, qoy uyusun,
Vaxtsız dursa min iş olar.

Bir gün olar yel gətirər,
Bir gün olar sel gətirər,
Bir gün olar, əl gətirər,
Dünya belə getməz, qardaş.

İndi köç qayıdan vaxtdı,
İrəli düşən axsaqdı,
Bu da bir qəribə baxtdı,
Dünya belə getməz, qardaş.

Gələcək günlərin biri,
Köç təzədən dönər geri,
Ruhdan düşmə yeri, yeri
Dünya belə getməz, qardaş.


GÖZ YAŞI

Payız yenə gəlib çıxar,
O dağların başındadı.
Düşünmə ki, getdi bahar
O həmişə qarşındadı.

Yola-izə düşər yarpaq,
Yarpaqlara dönər torpaq,
Sevinc də var, qəm də var bax,
Hamısı göz yaşındadı.


ZiM.Az


.