"Nizami ili" çərçivəsində muzey əməkdaşının yeni kitabı işıq üzü görüb

Nizami Gəncəvinin anadan olmasının 880 illik yubileyinin ölkə miqyasında geniş qeyd edilməsi münasibətilə Prezident İlham Əliyevin 5 yanvar 2021-ci il tarixdə sərəncam imzalayıb. Sərəncama əsasən, Azərbaycan Respublikasında 2021-ci il “Nizami Gəncəvi ili” elan olunub. Bu ədəbi hadisə klassik irsimizin dahi şəxsiyyətlərinin həyat və yaradıcılığına ölkəmizdə göstərilən diqqət və qayğının bariz nümunəsidir.

Cari ildə respublikamızda müxtəlif tədbirlər, layihələr həyata keçirib, yeni nəşrlər işıq üzü görüb. AMEA Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyində də “Nizami ili” çərçivəsində tədbirlər keçirilib və ilin sonuna qədər daha bir neçə layihələr reallaşdırılacaqdır. Bu əlamətdar hadisə münasibətilə muzey əməkdaşlarının müxtəlif əsərləri – məqalə və kitabları da işıq üzü görüb.

Növbəti belə bir əsər isə muzeyin “Komparativistika və bədii tərcümə” şöbəsinin müdiri filologiya elmləri doktoru, professor Şəfəq Əlibəylinin “Nizami “Xəmsə”sində akustik obrazlar (linqvopoetik təhlil)” adlı monoqrafiyasıdır.
Müəllif əsərini Vətən yolunda canından keçən şəhidlərimizin əziz xatirəsinə ithaf etmişdir.
AMEA Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyinin Elmi Şurasının qərarı ilə çap olunan kitabın elmi redaktoru akademik Rafael Hüseynovdur.
Akademik Möhsün Nağısoylu və filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Əsmətxanım Məmmədova monoqrafiyaya rəy vermişlər.

“Elm və təhsil” nəşriyyatında çap olunan kitab 284 səhifədir.
Monoqrafiya giriş, üç fəsil, nəticə, istifadə olunmuş ədəbiyyat siyahısından ibarətdir. Monoqrafiyada Nizami əsərlərində akustik obrazlar, yəni poetik mətndə insan və təbiətlə əlaqədar səs və ahəng ifadə edən səs məfhumlu sözlər, onların yaratdığı obrazlar leksik-semantik və üslubi cəhətdən araşdırılmışdır.
“Xəmsə” mətninin orijinalının linqvopoetik tədqiqi zamanı səs semantikalı söz təbəqəsinin zəngin bir sistem təşkil etdiyi müəyyən olunur.
Nizami əsərlərində səs semantikalı leksika dini-mifik və bədii obrazları, musiqiçilərin adlarından ibarət olan antroponimləri, musiqi alətlərinin adlarını, musiqi terminlərini, zoonimləri, müəyyən əşya adlarını, səs və ahəng bildirən felləri, səstəqlidi sözləri əhatə edir. Qeyd olunan istiqamətdə aparılan tədqiqat şairin məhz orijinalda mövcud olan, tərcümədə öz əksini tapa bilməyən fərdi üslubunun bir sıra özəl məqamlarını üzə çıxarır.

Kitabdan farsdilli klassik ədəbiyyat, linqvistik üslubiyyat sahəsində hazırlanan proqram və dərs vəsaitlərinin tərtibində istifadə etmək olar.

ZiM.Az

.